Ouders stuurden hun kinderen vroeger massaal naar een internaat. Kinderen kregen hier onderwijs met kost en inwoning. In Brabant waren deze instellingen bijna altijd katholiek. Meisjes zaten ‘op kostschool’ bij de zusters, jongens bij de broeders of priesters. Veel Brabantse 55-plussers hebben daar nog herinneringen aan, goede en slechte.
Productie en beeld: Margot America en Mathilde Min / BrabantinBeelden, Thijs de Leeuw / BHIC
Op kostschool
Om al die kostschoolgangers te kunnen huisvesten, was veel ruimte nodig. Verspreid over de provincie verrezen dan ook kolossale, imponerende gebouwencomplexen met lange gangen en grote eet- en slaapzalen, waar het een drukte van jewelste was. Een goed voorbeeld is het jongensinternaat Saint Louis in Oudenbosch, dat op enig moment onderdak bood aan maar liefst 700 internen!
Alleen al in Brabant waren er zo’n 100 onderwijsinternaten, kleinseminaries (voor toekomstige priesterstudenten) en juvenaten (voor aspirant broeders en paters). Maar ook in instituten voor blinden, doven, weeskinderen en schipperskinderen zaten de kinderen vaak intern. Je kreeg er dus niet alleen onderwijs, maar woonde ook op zo’n internaat.
Het is geen geheim dat oud-kostschoolleerlingen hun verblijf op het internaat achteraf heel verschillend waarderen, om het voorzichtig uit te drukken. Voor de ene leerling was het een baken van rust vergeleken met een chaotische thuissituatie, een plek van gedegen onderwijs en van innige vriendschappen. Maar er zijn ook mannen en vrouwen die juist met afschuw terugkijken. Want ook al zat je op hetzelfde internaat, of in dezelfde klas: wat voor je beste vriendje of vriendinnetje de hemel was, kon voor jou een regelrechte hel zijn.
Zonder afbreuk te willen doen aan al deze ervaringen en gevoelens, hebben we voor deze BrabantinBeelden een tiental foto’s uitgezocht die herinneren aan de jaren dat veel kinderen hun schooltijd niet thuis, maar op kostschool doorbrachten. Zo zien we jongens op het voetbalveld, meiden tijdens de muziekles en dik ingepakte kinderen op het ijs
Nog meer foto’s
In deze rubriek plaatsen we op thema steeds enkele foto’s uit onze rijke collecties. Meer foto’s én films zien? Kijk voor een leuke inkijk in het Brabant-van-toen op BrabantinBeelden: ons foto- en filmgeheugen. Geef het door! Wil je reageren? Kijk dan op www.brabantinbeelden.nl/brabeau